VAT 2016/2017
Zmiany w ustawie o VAT obowiązujące od 2016 roku obejmują m.in. zmianę właściwości organów podatkowych, nowe zasady odliczenia VAT od zakupów dla celów mieszanych i naliczania odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych.Nowe przepisy regulujące właściwość organów podatkowych w zakresie podatku VAT od 1 stycznia 2016
Nowe przepisy zostały wprowadzone ustawą z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Ich celem jest uproszczenie procedur podatkowych dla firm i uszczelniania systemu poboru podatków. Nowa ustawa zmienia również przepisy ustawy o podatku od towarów i usług poprzez uchylenie postanowień Artykułu 3 regulujących właściwość organów podatkowych w sprawach podatku VAT.
Przepisy obowiązujące do końca 2015 roku określały właściwość urzędu skarbowego dla celów podatku VAT według miejsca wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Jeśli czynności te wykonywane były na terytorium objętym właściwością dwóch lub więcej urzędów skarbowych, właściwym był ten ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania przedsiębiorcy.
W wyniku uchylenia tych przepisów, właściwość urzędu skarbowego dla celów podatku VAT ustalana jest na podstawie ogólnych zasad ustalania właściwości miejscowej organów podatkowych określonych w artykule 17 § 1 Ordynacji podatkowej.
Tak więc co do zasady, jeżeli podatnik jest osoba prawną lub jednostką niemającą osobowości prawnej, właściwość określana jest ze względu na adres siedziby podatnika, natomiast jeżeli jest osobą fizyczną - ze względu na miejsce zamieszkania.
Konsekwencje zmiany
Zmiana doprowadzi do ustalania właściwości jednego urzędu skarbowego dla jednego podatnika bez względu na rodzaj podatku PIT (z wyjątkiem karty podatkowej), CIT i VAT
Przepisy obowiązujące do końca 2015 roku określały właściwość urzędu skarbowego dla celów podatku VAT według miejsca wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Jeśli czynności te wykonywane były na terytorium objętym właściwością dwóch lub więcej urzędów skarbowych, właściwym był ten ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania przedsiębiorcy.
W wyniku uchylenia tych przepisów, właściwość urzędu skarbowego dla celów podatku VAT ustalana jest na podstawie ogólnych zasad ustalania właściwości miejscowej organów podatkowych określonych w artykule 17 § 1 Ordynacji podatkowej.
Tak więc co do zasady, jeżeli podatnik jest osoba prawną lub jednostką niemającą osobowości prawnej, właściwość określana jest ze względu na adres siedziby podatnika, natomiast jeżeli jest osobą fizyczną - ze względu na miejsce zamieszkania.
Konsekwencje zmiany
Zmiana doprowadzi do ustalania właściwości jednego urzędu skarbowego dla jednego podatnika bez względu na rodzaj podatku PIT (z wyjątkiem karty podatkowej), CIT i VAT
Nowe zasady odliczenia VAT od zakupów wykorzystywanych do celów mieszanych
Od 1 stycznia 2016 r. obowiązują nowe przepisy ustawy o VAT regulujące kwestie odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy nabyte towary i usługi wykorzystywane są zarówno do działalności podlegającej pod VAT (opodatkowanej i zwolnionej), czyli działalności gospodarczej, jak i do działalności pozostającej poza zakresem ustawy o VAT, czyli działalności innej niż gospodarcza. Zgodnie z nowym ust. 2a art. 86 ustawy o VAT, odliczenie dopuszczalne jest tylko w takim zakresie, w jakim wydatki można przyporządkować działalności podlegającej VAT. W celu dokonania odliczenia należy najpierw ustalić proporcję określającą, w jakiej części dokonywane zakupy służą działalności podlegającej i niepodlegającej pod VAT.
Podatnicy mogą sami wybrać sposób określenia proporcji (określanej również jako prewspółczynnik lub preproporcja) na podstawie danych takich jak:
Podatnicy mogą sami wybrać sposób określenia proporcji (określanej również jako prewspółczynnik lub preproporcja) na podstawie danych takich jak:
- średnioroczna liczba osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach tej działalności i poza nią,
- średnioroczna liczba godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z tą działalnością gospodarczą i inne,
- roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie działalności innej niż gospodarcza,
- średnioroczna powierzchnia wykorzystywana do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do tej działalności i poza nią.
Zgodnie z ust. 2b art. 86, sposób określenia proporcji będzie najbardziej odpowiadał specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:
- będzie zapewniał dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz
- będzie obiektywnie odzwierciedlał część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie będzie możliwe.
Przepisy odnośnie prewspółczynnika dotyczą przede wszystkim samorządowych jednostek budżetowych, spółek komunalnych, stowarzyszeń i fundacji prowadzących działalność, które nie jest traktowana gospodarcza na gruncie ustawy o VAT.
Nowe zasady naliczania odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych
W wyniku nowelizacji Ordynacji podatkowej od 1 stycznia 2016 r. zmienił się przepis regulujący zasady zapłaty niższych odsetek przez podatników korygujących deklaracje podatkowe. Zastosowanie preferencyjnej stawki w wysokości nie 75% (jak do końca 2015 r.) a 50% stawki podstawowej możliwe jest pod warunkiem dokonania autokorekty w terminie 6 miesięcy od złożenia deklaracji oraz zapłaty zaległości podatkowej w ciągu 7 dni od dnia złożenia korekty. Oprócz stawki preferencyjnej obowiązującej przy dobrowolnym wykazaniu zaległości podatkowych, wprowadzono również odsetki karne wynoszące 150% stawki podstawowej. Odsetki te naliczane będą od zaległości w podatku VAT i akcyzie powstałych po 1 stycznia 2016 r. w sytuacji gdy organ kontroli skarbowej stwierdzi niezłożenie wymaganej deklaracji oraz niezapłacenie podatku.
Jednolity Plik Kontrolny od 1 stycznia 2017 r. również dla małych i średnich przedsiębiorstw
W wyniku nowelizacji Ordynacji Podatkowej od początku 2017 roku przedsiębiorcy mali i średni będą zobowiązani do przesyłania danych z ewidencji VAT w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK) w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, za który składana jest deklaracja VAT. Należy pamiętać, że obowiązek comiesięcznego przekazywania danych w formacie JPK odnosi się również to podatników, którzy wybrali kwartalne rozliczanie VAT.
Obowiązek przekazywania ewidencji w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego na żądanie organów podatkowych, obejmuje duże przedsiębiorstwa od lipca 2016 r., natomiast mikroprzedsiębiorcy, czyli podmioty zatrudniające mniej niż 10 pracowników i osiągające obroty poniżej 2 milionów euro, zostaną objęte obowiązkiem raportowania JPK dopiero od 1 stycznia 2018 r.
Obowiązek przekazywania ewidencji w formie Jednolitego Pliku Kontrolnego na żądanie organów podatkowych, obejmuje duże przedsiębiorstwa od lipca 2016 r., natomiast mikroprzedsiębiorcy, czyli podmioty zatrudniające mniej niż 10 pracowników i osiągające obroty poniżej 2 milionów euro, zostaną objęte obowiązkiem raportowania JPK dopiero od 1 stycznia 2018 r.
Rozliczenie VAT od usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych świadczonych dla konsumentów (MOSS)
MOSS to nowy fakultatywny system rozliczania usług telekomunikacyjnych, nadawczych i elektronicznych świadczonych na rzecz konsumentów w UE. Przedsiębiorcy będą mogli rozliczać podatek należny za pośrednictwem portalu internetowego w swoim kraju bez konieczności rejestracji dla celów podatku VAT we wszystkich krajach UE, w których przebywają konsumenci.
Mechanizm odwrotnego obciążenia w VAT
Według planowanej nowelizacji, mechanizmem odwrotnego obciążenia zostaną objęte nowe kategorie produktów, w tym arkusze żeberkowane ze stali niestopowej, złoto w postaci surowca lub półproduktu (o próbie 325 tysięcznych lub większej) oraz złoto inwestycyjne w sytuacji gdy podatnik skorzystał z opcji opodatkowania. Mechanizm odwrotnego obciążenia zostanie ograniczony do dostaw telefonów komórkowych, komputerów przenośnych powyżej limitu kwotowego w wysokości 20.000 zł.
Zwolnienia z obowiązku prowadzenia kas fiskalnych
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 04 listopada 2014 w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących wprowadza zwolnienie dla podatników świadczących usługi telekomunikacyjne.
Podatnicy mogą również korzystać ze zwolnienia dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, pod warunkiem udokumentowania każdej sprzedaży fakturą.
Podatnicy mogą również korzystać ze zwolnienia dostawy towarów i świadczenia usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, pod warunkiem udokumentowania każdej sprzedaży fakturą.